Categorie: Boeken

De pers over het werk van Florence Tonk

Het verhaal van Nederland (non-fictie)

‘Een lekker boek dat net als de tv-serie een mooi tableau neerzet van de Nederlandse geschiedenis. De hoeveelheid details en kleine feiten is echt prijzenswaardig. Die zetten je ook aan het denken. (…) En fijn zijn ook de biografietjes van belangrijke vrouwen, zoals de religieuze leider Salome Sticken in de vijftiende eeuw, de achttiende-eeuwse schrijvers Betje Wolff en Aagje Deken en natuurlijk de daadkrachtige feministe Aletta Jacobs, die eind negentiende eeuw als eerste vrouw afstudeerde aan een Nederlandse universiteit.’ NRC

‘Het boek is toegankelijk geschreven, heeft een fraaie en aantrekkelijke lay-out en is rijk geïllustreerd. Dit boek is een aantrekkelijke eerste kennismaking met onze nationale geschiedenis.’ De Leesclub van Alles

‘Mooi boek dat op een toegankelijke manier, beknopt, een groot aantal markante aspecten (hoogte- en dieptepunten) van de rijke geschiedenis van ons land belicht. Een prachtig naslagwerk bij de tv serie, maar kan ook goed los daarvan worden gelezen. Compleet met verwijzingen naar andere literatuur en bezienswaardigheden.’  Bol.com (36 lezersrecensies met gemiddeld 4.9 sterren)

Half Heel (poëzie)

‘Naast ritmisch en muzikaal is Tonks schrijfstijl is vooral heel eerlijk. Dat levert veel harde, krachtige beelden op.’ Ons Erfdeel

‘De derde dichtbundel van dichter, schrijver en journalist Florence Tonk getuigt weer van levenswijsheid en observatievermogen. ‘Alsof je het vernis dat ons verlijmt pas duldt als je er ook doorheen mag breken’. Krachtige, scherpe poëzie, vaak verhalend en ritmisch door het enjambement.’ NDB Biblion

‘Hier blijkt toch de winst van de verbeeldingskracht, die je kunt gebruiken om jezelf, en de wereld om je heen op hun best voor te stellen.’ Awater

‘Ze toont zich niet alleen betrokken bij de wereld, maar weet in haar gedichten een verbinding te maken met het allerpersoonlijkste zoals de relatie met een kind of geliefden en de harde werkelijkheid. Ze is geen lieflijke dichter, maar liefde is in al haar gedichten voelbaar.’ Openbare Bibliotheek Amsterdam

IJsheiligen (fictie)

‘Deze sterke psychologische roman over familiegeheimen en klassenverschillen is vakkundig en spannend opgebouwd, met rake dialogen, en kan een ruim publiek boeien.’ NDB Biblion

‘Het verhaal heeft vaart en er is veel oog voor grappige details. En het is nog spannend ook. Tonk weet de spanning er zelfs zo goed in te houden dat ik de roman maar moeilijk weg kon leggen. (…) Een behoorlijk meeslepende geschiedenis.’ NRC

‘Wat IJsheiligen zo bijzonder maakt, is dat Tonk er steeds weer in slaagt de lezer op het verkeerde been te zetten.’ Knack/Focus

Rijgen (poëzie)

‘Tonk is afwisselend eerlijk en afstandelijk, nu weer eens kritisch en cynisch, dan weer gevoelig. Haar lotgevallen worden […] verweven met die van haar generatie, de late dertigers en vroege veertigers die ergens in hun overvolle leven de weg zijn kwijt geraakt. […] Rijgen is een portret van deze generatie – zo druk met het aaneenrijgen van de dagen dat er geen tijd meer over is.’ NRC

‘Afstandelijk en ironisch (…) scherp en goed. Haar tweede dichtbundel is een genadeloze tekening van het moderne leven.’ Noordhollands Dagblad

Blijf bij ons (fictie)

‘Voor deze roman zal Florence Tonk rijkelijk uit haar verblijf in Kiev geput hebben, want haar schets van het leven in Oekraïne komt beangstigend authentiek over.’ De Volkskrant

‘Ze heeft een fijn gevoel  voor menselijke verhoudingen.’ Trouw

Anders komen de Wolven (poëzie)

‘Intiem vilein.’ NRC

‘Uit al deze reeksen spreekt een hang naar leven, een behoefte aan liefde en geborgenheid, een oprecht gevoel voor werkelijke verhoudingen (…). Dit debuut belooft meer voor de toekomst.’ Martin Mooij, NDB Biblion

‘Als je ziet hoe Tonk is als ze op haar best is dan (…) koester je dit debuut als belofte van nog heel veel behartigenswaardigs.’ Ilja Pfeiffer in Awater

Over het madeliefje

Een nieuw Kakkerlakje met teksten van Gerbrand Bakker en Marjoleine de Vos, en gedichten van Vrouwkje Tuinman en mijzelf. Met beeld van Julie Tavernier. Het mooie (verstuurbare) boekje is hier te bestellen.

Mij krijg je niet weg van hier
betreed, vertrap, overspoel,
ik gedij, ik verspreid mij

 

Nieuw verschenen!

De tuin is er altijd, wat je ook bezighoudt. Daarover gaat dit boekje, dat ook een kleine hommage bevat aan mijn grootmoeder Marie. Over wat je in een tuin stopt en er weer uit kunt halen. Ik maakte het voor Uitgeverij Loopvis in hun mooie serie Kakkerlakjes, samen met zeefdrukkunstenaar en illustrator Merlijne Marell die de prachtige illustraties maakte. Kakkerlakjes zijn verstuurbare boekjes van twintig pagina’s tekst en beeld. Een mooi cadeau om op te sturen naar iemand die je dierbaar is. Dit boekje ligt binnenkort in winkels en is ook te bestellen bij Loopvis.

 

 

Recensie ‘Verhaal van Nederland’ in NRC

(Rubriek ‘Iedereen Leest’ NRC 23-02-2022)

Door Hendrik Spiering

“Een groot voordeel van het boek Het verhaal van Nederland boven de gelijknamige populaire tv-serie is dat je niet voortdurend al die ernstige gezichten ziet bij de historische ensceneringen. Dit is gewoon een lekker boek dat net als de tv-serie een mooi tableau neerzet van de Nederlandse geschiedenis. Het behandelt alle onvermijdelijke punten (de vermoorde graaf Floris V, prins Willem van Oranje, de Franse Tijd, Jodenvervolging in 40-45, enzovoorts), maar gelukkig ook minder traditionele verhalen. Zoals de armoe die vrijwel alle eeuwen teisterde.

En fijn zijn ook de biografietjes van belangrijke vrouwen, zoals de religieuze leider Salome Sticken in de vijftiende eeuw, de achttiende-eeuwse schrijvers Betje Wolff en Aagje Deken en natuurlijk de daadkrachtige feministe Aletta Jacobs, die eind negentiende eeuw als eerste vrouw afstudeerde aan een Nederlandse universiteit. Met veel handige kaders en overzichtelijke tijdbalken is het boek geschikt als eerste kennismaking met de geschiedenis van Nederland, maar ook om oude kennis op te halen.

Het is vlot geschreven door de romancier en journalist Florence Tonk (met medewerking van Louise Koopman) op basis van de research die verricht werd voor de tv-serie. De nadruk ligt wel veel op de donkere kant van de geschiedenis: de corrupte regenten, de armoe, de slavernij en de ellende van de oorlogen. Soms lijkt die neiging iets te ver doorgezet. Natuurlijk was de zeventiende-eeuwse Republiek een oorlogsmachine, maar of die dure Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje nu echt zo veel geld opleverde, lijkt me de vraag. Het meeste geld in Holland werd nog altijd verdiend met de vreedzame graan- en houthandel op de Oostzee (waarvoor, oké, ook wel eens Kopenhagen moest worden aangevallen).

Jammer is dat het mooi geïllustreerde boek veel slordigheden in de tekst heeft. Haastwerk, vermoed ik, want één extra correctieronde door een paar vakhistorici en de meeste waren er wel uitgehaald. Want de Frankische taal is niet ‘verwant aan het Latijn’, sterker nog: van alle talen lijkt het Nederlands nu nog het meest op dat oude Frankisch. En tijdens de pestepidemie van de veertiende eeuw was de sterfte onder Joden ook echt niet lager dan onder andere bevolkingsgroepen, en dat niet-bestaande feit kan dus ook niet in verband staan met het rauwe antisemitisme dat toen oplaaide. Evenmin had Spanje in de zestiende eeuw een grote Joodse en islamitische minderheid – een pijnlijke fout, omdat die al in 1492 allemaal het land uit waren gezet of zich noodgedwongen hadden laten bekeren.

Aan de andere kant is de hoeveelheid details en kleine feiten echt prijzenswaardig. Die zetten je ook aan het denken. Neem het fascinerende en gruwelijke gegeven dat er in de zeventiende eeuw elk jaar zo’n 6.000 à 7.000 nieuwe zeelieden nodig waren om de sterfte op de schepen te compenseren. Zes- à zevenduizend! Of dat er op een totale bevolking van vier miljoen in de zeventig jaar na 1584 ongeveer 150.000 vluchtelingen uit de zuidelijke Nederlanden naar het noorden kwamen. Dat zijn er gemiddeld amper tweeduizend per jaar. Maar goed, die bleven dus wel leven.”

Het verhaal van Nederland, het boek bij de serie

Op 2 februari verscheen Het verhaal van Nederland, het boek dat ik maakte bij de populaire geschiedenisserie op NPO1, gepresenteerd door Daan Schuurmans. Tijdens het schrijven werkte ik samen met de geweldige eindredacteur en researcher van de serie Hasan Evrengün. De inhoudelijke lijn van de serie vormde mijn leidraad, net als de vele interviews met experts zoals historici, curatoren en archeologen. Daar heb ik extra verdieping, onderbelichte vragen of groepen aan willen toevoegen. Ik heb het boek zo toegankelijk mogelijk willen maken, met veel beeld, beeldende taal, aanvullende uitleg en informatie in kaders en vaste rubrieken. Lezen over geschiedenis vanuit verwondering, nieuwsgierigheid, nuance en medemenselijkheid.

Athenaeum Boekhandel plaatste een leesfragment uit het hoofdstuk over de zeventiende eeuw.

Hoofdstuk 7 waarvan een leesfragment te vinden is op de website van Athenaeum Boekhandel.

 

De opening van hoofdstuk 8, over het einde van de achttiende eeuw, een tijd van revolutie, oorlogen en grote maatschappelijke onvrede.

Half Heel

De nieuwe dichtbundel Half Heel verscheen eind mei 2021.

Uit de aanbiedingsbrochure van Uitgeverij Nieuw Amsterdam:

“In Half Heel wordt de liefde bezongen voor een kind, een geliefde, een stervende vader, zusjes, een lap grond aan de rand van de stad, voor de verbeelding. Dwars door die liefde schrijnt de pijn van verlies. Van diersoorten en tailles die verdwijnen, van een wegstervende 20e eeuw en de levens die zij voortbracht, van het verlangen naar volle aandacht voor de dingen. Meedogenloos, maar ook met humor en wijsheid dicht Florence Tonk de wereld aan elkaar. Een krachtige en unieke dichter op haar best.”

Recensies en reacties:

“De derde dichtbundel van dichter, schrijver en journalist Florence Tonk getuigt weer van levenswijsheid en observatievermogen. ‘Alsof je het vernis dat ons verlijmt pas duldt als je er ook doorheen mag breken’. Krachtige, scherpe poëzie, vaak verhalend en ritmisch door het enjambement. ” M. Wittebols, NDB Biblion

“Hier blijkt toch de winst van de verbeeldingskracht, die je kunt gebruiken om jezelf en de wereld om je heen op hun best voor te stellen. Te midden van de schoonheid en rust van de natuur ontstaat de mogelijkheid ‘op je hoofd te vertrouwen’ – een hoofd dat nog beter kan aarden door meer te lezen en dat meer verbeeldingskracht krijgt door poëzie.” Anne van den Dool, Awater

“Naast ritmisch en muzikaal is Tonks schrijfstijl is vooral heel eerlijk. Dat levert veel harde, krachtige beelden op. […] Tonk neemt haar lezers (“een aldoor slinkend /krimpend, verstrooider groepje lezers”) mee in zowel haar pijnlijke als hoopvolle ontwikkelingen. Ontwikkelingen die we eerder al zagen ontstaan in Anders komen de wolven en Rijgen, en waar we hopelijk het laatste nog niet van hebben gehoord.” Lisa Rooijackers, Ons Erfdeel

“Uit dit werk klinkt een vrouwenstem die ik  eerder nergens hoorde of las in gedichten. Nee wacht! Dit werk stamt uit de school van Erika Dedinsky. Taal als oerkracht.” Anne Vegter

Omslagontwerp: Herman van Bostelen

IJsheiligen

Meindert heeft ergens een halfbroer over wie hij nooit mocht praten, maar die wel zijn jeugd, en meer nog het leven van zijn moeder, aanzienlijk heeft bepaald. Nu zijn moeder ouder en vergeetachtiger wordt, begint ze opeens, in flarden, over haar oudste zoon te vertellen. Meindert besluit zijn halfbroer te gaan zoeken, al was het maar omdat die misschien een antwoord heeft op de vraag waar Meinderts vader vandaan kwam. Hij vindt Erik, een totaal ander type dan hij. De twee mannen voeren vanaf het eerste ogenblik een koude oorlog met elkaar. Hoe idealen, jaloezie, eenzaamheid en pijn, het lot en de verbondenheid tussen bloedverwanten vormgeven en bepalen. IJsheiligen is een indringende roman over botsende wereldbeelden, klasseverschillen en menselijk onvermogen. Lees hier een fragment.

Omslagontwerp: Herman van Bostelen

 

De pers over IJsheiligen

NRC: “In haar tweede roman voert Florence Tonk twee broers op die elkaar veertig jaar niet zagen. (…) Het verhaal heeft vaart en er is veel oog voor grappige details. En het is nog spannend ook. Tonk weet de spanning er zelfs zo goed in te houden dat ik de roman maar moeilijk weg kon leggen.”
Knack: “In IJsheiligen beschrijft Florence Tonk wat er gebeurt als twee mannen met een totaal tegengestelde levensfilosofie worden gedwongen worden met elkaar in conflict te gaan. (…) Wat IJsheiligen zo bijzonder maakt, is dat Tonk er steeds weer in slaagt de lezer op het verkeerde been te zetten.” (vier sterren)
Zin Magazine: “Au, wat doet dit boek pijn. (…) Wat een rake en goed geschreven observatie van het menselijk onvermogen.”
Flow: “Florence Tonk weet te ontroeren met een verhaal dat actueel, persoonlijk en maatschappelijk interessant is.”
Hebban.nl: “Het boek wegleggen tijdens het lezen is geen optie, het verhaal zuigt je mee totdat je het boek, na een onverwachte ontknoping, dichtslaat.”(vijf sterren)

Rijgen

Indrukwekkende tweede dichtbundel van veelgeprezen nieuwe stem. Rauw en teder, fysiek en lyrisch, intiem en aards, de gedichten in de tweede bundel van Florence Tonk wisselen van kleur en toon. ‘Van weten wat we willen in bed/ wijnhandel of familiezaken maar niet/ op kantoor rijgen we werkdagen aaneen als glazen kralen/ glansarm kansrijk met weinig waarde’. Dit is poëzie over het echte leven en de vertwijfeling die daarbij kan optreden. Wat doe je als je ouders oud en zwak worden, je wel of juist geen kind krijgt, iemand verliest, of bang bent te verliezen? Wie of wat troost je dan? Voor Tonk is het de taal, haar ‘beheersbaar universum’. Zij durft daarbij veel op het spel te zetten, met thema’s niet eerder zo in poëzie benoemd. Tonk dicht opnieuw met de kracht, directe toon en indrukwekkende stijl waar zij in haar debuut Anders komen de wolven al om werd geprezen.

Optreden op de Nacht van de Poëzie in 2014.

De pers over Rijgen:

‘Tonk is afwisselend eerlijk en afstandelijk, nu weer eens kritisch en cynisch, dan weer gevoelig. […] Rijgen is een portret van deze generatie – zo druk met het aaneenrijgen van de dagen dat er geen tijd meer over is.’
NRC Handelsblad

‘Afstandelijk en ironisch […] scherp en goed. Haar tweede dichtbundel is een genadeloze tekening van het moderne leven.’
Noordhollands Dagblad

Omslagontwerp: Herman van Bostelen

Blijf bij ons

Emma verhuist met haar vriend naar Kiev, waar ze slecht kan aarden en haar relatie ziet verkruimelen. Als ze een datsja kopen op het Oekraïense platteland, besluit zij er in haar eentje te gaan wonen. Ze legt er een moestuin aan, gaat Engelse les geven en raakt gefascineerd door een geheimzinnig meisje met een aangrijpende geschiedenis. Ook sluit Emma een innige vriendschap met de familie Boerjak. Maar dan komen er lastige vragen: hoort zij hier wel thuis? Waarom wil zij uitgerekend hier wonen, in dit modderige dorp vol oude vrouwen, dronkaards en een enkele achterblijver? Terwijl Emma steeds meer verbonden raakt met de kleine gemeenschap, raakt ze verstrikt in een liefdesaffaire en komt ze achter een duister geheim. Blijf bij ons is een meeslepende roman over het verlangen naar overgave en de honger naar meer dan een leven vol voorzichtige compromissen. De zoektocht eindigt in een voormalig sovjetdorp dat nog altijd worstelt met de gevolgen van de geschiedenis.

De pers over Blijf bij ons:

‘Ze heeft een fijn gevoel voor menselijke verhoudingen.’
Trouw

‘Voor deze roman zal Florence Tonk rijkelijk uit haar verblijf in Kiev geput hebben, want haar schets van het leven in Oekraïne komt beangstigend authentiek over.’
Volkskrant

‘Een sterk, veelzijdig en meeslepend verhaal.’
De Leeswolf

‘Van een serene schoonheid.’
Levende Talen Magazine

‘Een soepele, mooi geschreven roman, waarin Tonk de complexiteit van Oekraïne en zijn tragische verhaal een menselijk gezicht geeft.’
Oekraïne Magazine

‘Tonks journalistieke achtergrond en haar vermogen beeldend te schrijven leveren een geslaagde eerste roman op.’
BOEK Magazine

‘Knap, sensueel, overtuigend.’
Telegraaf

Omslagontwerp: Nanja Toebak

Anders komen de wolven

Aards. Gegrond. Echt. Zo zou je de gedichten van Florence Tonk kunnen noemen. De helderheid van haar taal is bedrieglijk; voordat de lezer er erg in heeft, is hij verwikkeld in verhalen over families waar niets lijkt wat het is, onmogelijk weg te wissen liefdes en het sterven van witbehaarde dwergen. Soms echter is slechts de liefde voor een enkel woord de aanleiding voor een gedicht, of het beeld van een moeder die op hoge hakken dochters baarde. Sensueel. Hardvochtig. Rauw. Van de gestileerde lust in de Argentijnse tango tot de snedige afwijzing van een minnaar: uit alle gedichten in Anders komen de wolven spreekt een intense vitaliteit en een compromisloze geldingsdrang. Met deze debuutbundel kondigt zich een talent aan dat met klare taal en wonderlijke beelden de lezer weet te verontrusten en ontroeren.

De pers over Anders komen de wolven:

‘Als je ziet hoe goed Tonk is als zij op haar best is (…) dan koester je dit debuut als de belofte van nog heel veel behartigenswaardigs.’
Ilja Leonard Pfeiffer, Awater

‘Intiem villein.’
Arie van den Berg, NRC

‘Uit al deze reeksen spreekt een hang naar leven, een behoefte aan liefde en geborgenheid, een oprecht gevoel voor werkelijke verhoudingen. (…) Dit debuut belooft meer voor de toekomst.’
Martin Mooij, NBD Biblion

Omslagontwerp: Liesbeth den Boer